Volgens de UNESCO zijn Open Leermaterialen (ook wel Open Educational Resources (OER) genoemd) onderwijs, leer- en onderzoeksmaterialen die (digitaal of analoog) in het publieke domein of onder voorwaarde van een open licentie (vaak creative commons) vrij toegankelijk zijn en mogen worden (her)gebruikt, gewijzigd en gedeeld door anderen met weinig of geen restricties.
UNESCO is van mening dat universele toegang tot informatie door middel van onderwijs van hoge kwaliteit bijdraagt tot vrede, duurzame sociale en economische ontwikkeling en interculturele dialoog. Open leermiddelen bieden een strategische kans om de kwaliteit van leren, het delen van kennis te verbeteren en de beleidsdialoog, kennisdeling en capaciteitsopbouw wereldwijd te verbeteren.
Als ezelsbruggetje worden hierbij ook wel de 5R-en genoemd:
1. Retain: maken, bezitten en controleren van kopieën van de content.
2. Reuse: gebruiken van de content op verschillende manieren
3: Revise: aanpassen of veranderen van de content
4: Remix: combineren van originele of aangepaste content zodat er iets nieuws wordt gecreeerd
5: Redistribute: delen van kopieën van de originele, aangepaste of gecombineerde content.
Bron plaatje: Creative commons license spectrum, Shaddim; original CC license symbols by Creative Commons [CC BY 4.0]
Open leermiddelen maken deel uit van ‘Open Solutions’, net als gratis en open source-software (FOSS), Open Access (OA), Open Data (OD) en crowdsourcing-platforms.
Bij het Servicepunt lesmateriaal en auteursrecht kun je terecht voor:
Lesmateriaal en het gebruik van teksten, foto's, video's van anderen
Check op auteursrecht
Lesmateriaal onderwijs online proof
Lay-out lesmateriaal
Maken van readers en ander lesmateriaal
Via de link en op de website van de HAN kun je aanvullende informatie vinden.
Schrijft de HAN een cc-licentie voor? Zo ja, welke?
De HAN adviseert om een cc-licentie te gebruiken maar schrijft niet voor welke. Uit welke je kunt kiezen, zie je via deze link. vanaf pagina 32.
Bij het Auteursrecht Informatiepunt kun je terecht voor informatie over onder andere:
- intellectueel eigendom
- open inhoud: bevat bronnen waar je open Tekst, Afbeeldingen, Video en Muziek en geluid kunt vinden.
- vraag en antwoord: vragen over het gebruik van bronnen zoals YouTube of websites bij het lesmateriaal.
