Skip to Main Content

Informatievaardigheden - algemeen: 4: Zoekmethoden

Vinden (systematisch zoeken) - Basis Informatievaardigheden

Zoekmethoden

Als je een zoekactie start, typ je misschien eerst enkele woorden om te kijken of je snel interessante informatie kunt vinden. Deze zoekmethode noemen we quick & dirty of ook wel de best match methode. Vaak kom je hiermee een heel eind, maar er zijn nog andere manieren om informatie te zoeken.

Naast het gebruik van geschikte zoektermen in je zoekopdracht, bevordert het systematisch uitvoeren van zoekopdrachten volgens bepaalde methoden je zoekproces en je zoekresultaat. Door systematisch, via zoekmethoden, te werken houd je de regie over je zoekopdracht.

Er zijn meerdere zoekmethoden die je kunnen helpen systematisch te zoeken. De vier die het meest voorkomen worden hieronder beschreven.
1. Best match methode (quick & dirty)
2. Bouwsteenmethode
3. Sneeuwbalmethode 
4. Citatie zoeken

Best match methode

Bij deze methode vul je, in de zoekbalk, zoveel mogelijk relevante termen achter elkaar in. Dit is zoals veel zoekmachines werken.

De best match methode werkt het beste wanneer je veel termen intikt. Wanneer je nog niet systematisch zoekt levert deze methode gemakkelijk wat zoekresultaten op. Maak je zoektermen zo specifiek mogelijk.

De best match methode is een goede methode om te gebruiken in je oriëntatiefase.

Tip: In diverse bestanden (waaronder databanken en de catalogus van de Studiecentra HAN) heb je de mogelijkheid om je zoekresultaat te verkleinen.

Bouwsteenmethode

Bij de bouwsteenmethode verdeel je je zoekvraag in elementen.  Voor elk element ( keywoord) ga je trefwoorden bepalen.  Denk aan verwante termen, bredere en nauwere termen, synoniemen, wildcards, etc. Daarna zet je de elementen in het “blokkendoosschema”.

Je hebt in één oogopslag duidelijk hoe en wanneer je AND en OR operatoren kunt combineren in je zoekopdracht, want termen die horizontaal staan mag je met AND combineren en termen die verticaal (in dezelfde kolom) staan met OR.

Bijvoorbeeld: “Wat zijn de effecten van het gebruik van sociale media in het hoger onderwijs op het leergedrag van studenten”.

Sneeuwbal- en citatiemethode

Sneeuwbalmethode

Bij de sneeuwbalmethode maak je gebruik van literatuurverwijzingen. Je gebruikt de literatuurlijst van een tekst om verder te zoeken. De literatuurverwijzingen die je in de tekst vindt gebruik je om eerder gepubliceerde artikelen, boeken etc te vinden. Een nadeel van deze methode kan zijn dat de informatie die je op deze manier vindt, steeds minder actueel is.

Citatiemethode

Wanneer je de sneeuwbalmethode omkeert ga je citatie zoeken. Je hebt een goed artikel gevonden en zoekt dan naar de bronnen waarin naar dit goede artikel verwezen wordt. Je informatie wordt dus steeds actueler. De zoekmachine Google Scholar en de database Web of Science geven bij de zoekresultaten aan door welke andere informatiebronnen de betreffende bron is geciteeerd.