Bij kwalitatief onderzoek wil je gedetailleerde informatie verkrijgen van de individuele deelnemers of een groep deelnemers. Dit type onderzoek heeft als doel om achterliggende ideeën en opvattingen over bepaalde vraagstukken te krijgen. Kwalitatief onderzoek geeft inzicht in het gedrag van deelnemers, hun motivaties, hun meningen en/of wensen. Kwalitatief onderzoek kan een op zichzelf staand onderzoek zijn, onderdeel uitmaken van ontwerp onderzoek of als onderdeel van mixed methods benadering.
Bij kwalitatief onderzoek maak je gebruik van dataverzamelingsmethoden met een open karakter. ‘Open’ betekent dat de antwoordmogelijkheden van een respondent niet vooraf bepaald zijn (gestandaardiseerd), maar dat hij in eigen bewoordingen inbrengen kan hebben. De data die voortkomen uit kwalitatief onderzoek bestaan doorgaans uit teksten, zoals uitgeschreven interviews (transcripties), observatieverslagen en tekstfragmenten die ontleend zijn aan diverse soorten bronnen.
Binnen kwalitatief onderzoek zijn verschillende dataverzamelingsmethoden mogelijk die zich richten op bestuderen, observeren, bevragen, bezoeken of alternatieve methode van dataverzameling (Van der Donk & van Lanen, p. 156). De meest gebruikte dataverzamelingsmethoden zijn interview, focusgroepsdiscussie en observatie.
In het atelier ‘Kwalitatief onderzoek’ krijg je informatie over diverse kwalitatieve onderzoeksmethoden aangereikt en helpen de leercoaches je op weg bij jouw onderzoek. De kennisclips en e-books op deze pagina, vormen hierbij een ondersteuning.
Als je een praktijkvraagstuk wil oplossen dan zal die oplossing ook iets moeten betekenen. Niet alleen voor jouw populatie/onderzoeksgroep, maar de uitslagen moeten ook representatief zijn voor een groep buiten jouw groep. Hierbij komen een aantal aspecten aan de orde, namelijk betrouwbaarheid en validiteit. Je wilt namelijk onderbouwen waarom de stappen die jij hebt genomen de beste zijn en dat de resultaten dus ook iets op kunnen leveren voor een andere groep.
Hier volgen een aantal suggesties om je hier verder in te verdiepen:
Boek: lees hoofdstuk 6.2 Validiteit (geldigheid) en betrouwbaarheid van het onderzoek uit het boek ‘praktijkgericht kwalitatief onderzoek – een praktische handleiding’ (Doorewaard 2023) Bekijk hier de online versie.
Artikel: van Zwieten, M., Willems, D. Waardering van kwalitatief onderzoek. HUWE 47, 38–43 (2004). Download de PDF.
Kennisclips: 
| FPH Kwalitatief onderzoek 2 | Betrouwbaarheid, validiteit en generalisatie |
| Kwaliteitseisen algemeen | Validiteit en betrouwbaarheid |
| FPH Kwalitatief onderzoek 1 | What's the deal |
| Onderzoeksmethode | Onderzoek: handig voor je methode |
| Kwalitatief of kwantitatief | Wat is het verschil tussen kwalitatief en kwantitatief onderzoek | De Studiemeesters |
| Onderzoekontwerp | How to Create a Strong Research Design: 2 minutes summary | Scribbr |
| Onderzoekdesigns | Verschillende onderzoeksmethoden worden besproken |
| FPH Kwalitatief onderzoek 3 | Deelnemers |
| Vormen van een steekproef | Vormen van een steekproeftrekken |
| Basisbegrippen steekproef | Basisbegrip steekproeven |
Baarda, B. (2015). Basisboek enquêteren (4e druk). Noordhoff.
Bekijk hier de online versie.
Baarda, B. (2019). Dit is onderzoek!: Handleiding voor kwantitatief en kwalitatief onderzoek (3e druk). Noordhoff.
Bekijk hier de online versie.
Baarda, B., & Van der Hulst, M. (2020). Basisboek interviewen: Handleiding voor het voorbereiden en afnemen van interviews (5e druk). Noordhoff
Bekijk hier de online versie.
Boeije, H., & Bleijenbergh, I. (2023) Analyseren in kwalitatief onderzoek : Denken en doen (3e druk). Boom.
Bekijk hier de online versie.
Doorewaard, H., Kil, A. &Van de Ven, A. (2023). Praktijkgericht kwalitatief onderzoek: Een praktische handleiding (3e druk). Boom.
Bekijk hier de online versie.
Van der Donk, C., & Van Lanen, B. (2019). Praktijkonderzoek in zorg en welzijn (3e herziene druk). Uitgeverij Coutinho.
Bekijk hier de online versie.
Verhoeven, N. (2023). Thematische analyse: Patronen vinden bij kwalitatief onderzoek (2e druk). Boom.
Bekijk hier de online versie.
| Kwalitatief onderzoek 5 | Interviewschema |
| Weblecture (5) Onderzoek | Handig voor je topiclijst |
| Foutief voorbeeld van een interview | Demo qualitative interview with mistakes |
| Juist voorbeeld van een interview | Demonstration Qualitative Interview | How it should be done |
| Kwalitatieve analyse | Kwalitatieve analyse |
| Analyseren met Excel | Interviews coderen met Excel | Hoe doe je dat | TEMPLATE VOORBEELD | Scriptie tips |
| Analyse kwalitatieve data Deel 1 | Analyse van kwalitatieve data uit een interview 1 |
| Analyse kwalitatieve data Deel 2 | Analyse van kwalitatieve data uit een interview 2 |
Atlas.ti: voor het analyseren van kwalitatieve data zoals tekst (interview transcripten en andere documenten). Het is mogelijk om tekst in te voeren en daaruit woordenlijsten te genereren, stukken tekst te categoriseren, te coderen en analyses uit te voeren.
Atlas.ti is beschikbaar via de bedrijfsportal op jouw laptop en via VMware. De tool is aan te vragen via ASK HAN. De HAN biedt geen inhoudelijke ondersteuning.
Voor vragen over de inhoudelijke kant verwijzen we je naar de website van Atlas.ti. Daar zijn verschillende video-tutorials te vinden: https://atlasti.com/video-tutorials/ en er is een FAQ: https://atlasti.com/support/faq-overview/